نبود برنامه مشخص پیشگیری
بیش از ۱۱۰۰ فقره آتش‌سوزی از ابتدای سال جاری تاکنون به‌ویژه در رویشگاه‌های زاگرس رخ داده و همچنان ادامه دارد. دبیر اجرایی نهضت سبز زاگرس ضمن بیان اینکه احتمال دارد آتش‌سوزی‌های رویشگاه‌های زاگرس با آغاز بارندگی‌ها به پایان برسد، گفت: درصورتی‌که نهادها و مسئولان کشور برنامه مدون و مشخصی برای پیشگیری از آتش‌سوزی‌های جنگلی سال آینده، سامان‌دهی تجهیزات و آمادگی نیروهای اطفای حریق نداشته باشند و هماهنگی‌های بین سازمانی و مدیریت واحدی برای اطفای حریق را ایجاد نکنند، احتمال دارد سال آینده آتش‌سوزی جنگل‌های کشور وضعیت بدتری پیدا کند.
امید سجادیان، دبیر اجرایی تشکل نهضت سبز زاگرس با تاکید بر نقش نهادها و مسئولان کشور در پیشگیری و مقابله با آتش‌سوزی‌های احتمالی سال آینده اظهار کرد:
نهادها، سازمان‌ها و مسئولان کشور باید هم‌اکنون طرح‌ریزی برنامه‌های پیشگیری و مقابله با آتش‌سوزی‌های احتمالی سال آینده را آغاز و مناطقی که نیاز به اجرای اقدامات پیشگیرانه از جمله ایجاد آتش‌بر و دیدبانی دارند را شناسایی کنند همچنین لازم است برنامه‌ای را برای آموزش‌دادن و تجهیزکردن جوامع محلی مدنظر قرار دهند.
وی با اشاره به اینکه اطفای حریق یک علم تخصصی است که نیاز به آموزش دارد، اظهار کرد:
- درپی آتش‌سوزی‌های سال جاری هیچ برنامه مدونی جز برنامه اطفای حریق از سوی سازمان‌های ذی‌ربط ارائه نشد همچنین اطفای حریق به کمک نیروهای منابع طبیعی صورت گرفت که بیشتر آنان در این زمینه آموزش‌های تخصصی ندیده بودند و تنها براساس تجربه اقدام به اطفای حریق می‌کردند این درحالی است که لازم است نیروهای اطفای حریق دوره‌های آموزش تخصصی در این زمینه را گذرانده باشند.
- نکته دیگری که باید مورد توجه مسئولان و نهادها قرار گیرد ایجاد هماهنگی‌های لازم بین سازمانی است تا در زمان وقوع آتش‌سوزی بالگردها و امداد هوایی در اسرع‌وقت به محل اعزام شوند همچنین لازم است نهادهای مختلف نیروهایی داشته باشند که بتوانند در اطفای حریق کمک کنند از جمله این نهادها وزارت جهاد کشاورزی است چراکه بخش زیادی از آتش‌سوزی‌های جنگلی ما به‌دلیل آتش‌زدن محصولات کشاورزی است.
سجادیان همچنین با تاکید بر اینکه پیشگیری از وقوع آتش‌سوزی بهتر از اطفای حریق است، تاکیدکرد: همیشه هزینه مراحل پیشگیری کمتر از هزینه مراحل اطفای حریق است و می‌توان با هزینه‌های کمتری جوامع محلی را مجهز کرد و آموزش داد درحالی که در مرحله اطفای حریق هم جنگل‌ها درحال سوختن هستند و هم نیروهای انسانی آسیب زیادی می‌بینند. در نتیجه هزینه‌های سنگین مالی و جانی را درپی دارد.
طی سال جاری آتش‌سوزی‌های متعددی در مناطق مختلف زاگرس از جمله استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، فارس، بوشهر و فارس رخ داد. برخی روزها شاهد آتش‌سوزی‌های همزمان در چهار نقطه مختلف بودیم .آتش‌سوزی‌های متعدد و صعب‌العبوربودن مسیرهای کوهستانی باعث می‌شد نیروهای انسانی تا رسیدن به نقطه موردنظر برای اطفای حریق در مسیر خسته شوند چراکه علاوه‌بر صعب‌العبوربودن این مسیرها، نیروهای اطفای حریق تجهیزاتی از جمله دمنده و کوله آبپاش به‌همراه داشتند. گرچه اعزام بالگردهای آبپاش در اطفای حریق برخی مناطق موثر بوده اما حقیقت این است که بالگردهای آبپاش در مناطقی که فاقد منابع آبی هستند کاربرد زیادی ندارد بنابراین بیش از بالگردهای آبپاش به هلی‌برد نیرو برای اطفای حریق در مناطق صعب‌العبور نیاز است. درپی آتش‌سوزی‌های سال جاری نیز در چندین منطقه اقدام به اعزام هلی‌برد نیروی اطفای حریق شد اما در سایر مناطق این اقدام صورت نگرفت یا در بسیاری از موارد این اقدام با تاخیر انجام گرفت و متاسفانه ساعات طلایی اولیه اطفای حریق را ازدست‌دادیم.
سجادیان ضمن بیان اینکه تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین در افزایش احتمال وقوع آتش‌سوزی موثر است، خاطرنشان کرد: بخش زیادی از آتش‌سوزی‌های رویشگاه‌های کشور از جمله زاگرس عمدی است و توسط افراد صورت می‌گیرد بنابراین نباید از کنار این موارد به‌راحتی عبور کرد بلکه ضرورت دارد آتش‌سوزی‌های عمدی مورد بررسی دقیق قرار گیرند. احیای جنگل‌های ازبین‌رفته به‌سادگی امکان‌پذیر نیست چراکه نمی‌توانیم درخت بلوط ۵۰۰ ساله‌ای را که سالی شش سانتی‌متر رشد می‌کند را به‌راحتی احیا کنیم بنابراین جبران هر درختی که در زاگرس ازبین‌می‌رود بسیار دشوار و تقریبا امکان‌ناپذیر است همچنین اگر نهال درخت بلوط در این مناطق کاشته شود باید آن را از بلاهای طبیعی، آتش‌سوزی‌های پیش‌رو، زمین‌خواری و... حفظ کنیم تا بتوانیم درختی که دیر رشد است و سالی شش سانتی‌متر رشد می‌کند را احیا کنیم.
وی ادامه داد: بسیاری از آتش‌سوزی‌های رویشگاه‌های کشور به‌علت زمین‌خواری و تهیه ذغال است چراکه وضعیت اقتصادی برخی از اهالی خوب نیست و آنان را به سمت قاچاق درخت و فروش ذغال سوق داده است بنابراین بخش عمده‌ای از آتش‌سوزی رویشگاه‌های کشور به‌علت ذغال فروشی رخ می‌دهد.
مردم باید نسبت آتش‌سوزی در جنگل‌های کشور حساسیت بیشتر و در این زمینه از دولت درخواست و مطالبه ملی داشته باشند چراکه هر درختی که در زاگرس و سایر جنگل‌های کشور می‌سوزد و ازبین‌می‌رود تاثیر مستقیمی بر زندگی و سلامت افراد خواهد گذاشت همچنین تنها چیزی که در نهایت برای ما باقی می‌ماند جنگل‌ها و میراث طبیعی ملی است.
منبع: ایسنا