نبود برخی از اقلام و سموم، گرانی سموم به بهانه افزایش قیمت دلار، نبود زیرساخت‌های لازم برای صادرات و فروش اقلام تولیدی به خارج از کشور و تعداد اندک کارخانجات فرآوری محصولات باغی از جمله مشکلاتی است که در سال‌های اخیر باغداران گلستانی با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند اما در سال‌های اخیر ورود مهمانی از غرب آسیا کام باغداران را تلخ‌تر کرده است. کارشناسان چیده‌نشدن میوه‌های رسیده، وجود خانه‌باغ‌ها و ویلاهای بلااستفاده در درون یا حاشیه شهرها را از عوامل ازبین‌نرفتن آفت مگس مدیترانه‌ای و ابتر ماندن اقدامات مبارزه‌ای و پیشگیرانه جهاد کشاورزی در این بخش می‌دانند.
آفت مگس مدیترانه‌ای توانایی تولید چهار تا پنج نسل در سال را دارد و یک جفت نر و ماده قادر هستند به یک میلیون و ۲۰۰ هزار دانه میوه خسارت وارد کنند و اگر هر میوه بین ۵۰ تا ۲۵۰ گرم وزن داشته باشد هر جفت مگس مدیترانه‌ای می‌توانند ۵۰ تا ۲۰۰ تن میوه را ازبین‌ببرند.
عظیم بالاپوش، کارشناس ارشد باغداری درخصوص این آفت می‌گوید: مگس میوه مدیترانه‌ای از آفات مخرب جهانی است که نسبت به سایر گونه‌های مگس میوه دارای دامنه میزبانی وسیعی است و می‌تواند بیشترین خسارت را به‌بار بیاورد. با توجه به این که هلو، خرمالو، انجیر، سیب زرد، آلو و گلابی و مرکبات از جمله میزبان‌های این آفت هستند، حدود ۲ دهه از مشاهده این آفت در گلستان می‌گذرد.
وی درخصوص ویژگی‌های این آفت گفت: حشره مگس میوه به‌طور معمول تا ۲ ماه زنده می‌ماند اما اگر شرایط مساعد باشد تا ۶ ماه هم امکان ادامه حیات دارد که وجود میزبان از جمله میوه آلوده رسیده در سر درخت یا آلوده پوسیده در پای درخت و شرایط محیطی مناسب، زمینه فعال‌ماندن بیشتر این آفت است. ریزش بیش‌ازحد میوه‌های یک درخت و زودرس‌شدن برخی میوه‌ها از جمله نشانه‌های فعالیت این آفت است. میزبانی این آفت از درخت ازگیل ژاپنی شروع می‌شود و بعد به ترتیب به هلو، شلیل، انجیر و خرمالو و بلافاصله پس از این مرحله نوبت به نارنگی‌های پیش‌رس و دیگر ارقام نارنگی و سپس ارقام مختلف پرتقال می‌رسد.
محسن شربتی، از باغداران با تجربه بندرگزی نیز درخصوص مگس مدیترانه‌ای گفت: علت ماندگاری آفت مگس مدیترانه‌ای در عرصه‌های باغی بندرگز، برداشت‌نکردن میوه‌های رسیده است که بهترین مکان برای تغذیه و زادآوری این آفت محسوب می‌شود. باغداران میوه‌های رسیده سردرختان را برداشت و میوه‌های پوسیده را هم از پای درختان جمع‌آوری کنند تا چرخه مقابله با آفت مگس مدیترانه‌ای کامل شود.
شربتی گفت: برخی ادارات شهرستان در محوطه و مناطق تحت اختیار خودشان اقدام به کاشت درخت کرده‌اند و به‌طور معمول در برداشت میوه‌ها تعلل دارند که این موضوع موفقیت در کارزار مقابله با این آفت را سخت‌تر می‌کند آگاهی کشاورزان، اطلاع‌رسانی و آموزش بهره‌برداران نیز در زمینه شناسایی و کنترل آفت مگس مدیترانه‌ای به‌صورت آموزش گروهی و انفرادی در کاهش این آفت اثرگذار است.
کیانوش حق‌نما، مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی گلستان نیز گفت: ردیابی آفت مگس میوه مدیترانه‌ای در شهرهای بندرگز، کردکوی و قسمتی از گرگان به‌صورت شدید گزارش شده است. جدیدترین گزارش‌ها نشان می‌دهد این آفت در یکی از باغ‌های علی‌آباد کتول هم دیده شده و احتمال وجود آن در باغ‌های شرق استان هم بسیار محتمل است.
وی بیان کرد: سازمان جهاد کشاورزی توانایی پایش تمامی باغ‌های استان را ندارد از این رو کشاورزان باید هوشیار باشند و به‌محض مشاهده نشانه‌های این آفت، اقدامات لازم را انجام دهند. درحال‌حاضر تعداد آفات مگس مدیترانه‌ای گزارش شده در درختان بین ۱۵ تا ۵۰ عدد بوده و باغداران باید محلول پاشی و سم‌پاشی را تا زمانی‌که این عدد به زیر ۳ برسد ادامه دهند.
حق‌نما از افرادی که در ویلاها و منازل خود اقدام به کشت درختانی همچون انجیر، آلو و انواع مرکبات کرده‌اند خواست وضعیت درختان خود را به‌طور مستمر بررسی کنند چرا که کنترل‌نکردن این درختان و مبارزه نکردن با آفات آن، منجر به گسترش آفت در سایر باغ‌ها می‌شود. به‌علت خلاهای قانونی و نداشتن مجوز نمی‌توان از این شهرک‌ها و باغ‌های رهاشده که ممکن است ماه‌ها خالی از سکنه باشد بازدید کرد و این مساله یکی از دغدغه‌های جدی مسئوولان و باغداران برای پیشگیری، مقابله و کنترل این افت در گلستان است .
به گفته مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی گلستان مایع سراتراپ، قرص سراتینکس، پروتئین هیدرولیزات و تله جذب‌کننده از تجهیزات موردنیاز برای استفاده در ایستگاه‌های پیش آگاهی تحت نظارت سازمان جهاد کشاورزی گلستان است که تاکنون بخشی از این ملزومات تهیه شده و برای تامین باقی مانده آن به اعتبار ویژه نیاز است.
سهل‌انگاری برخی باغداران در برداشت به‌موقع محصولات، بی‌توجهی تعدادی از ادارات به درختان مثمر در محوطه نهادهای دولتی و عمومی، وجود ویلاها و اراضی بلااستفاده در حاشیه شهرها با درختان فراوان سبب شده گستره رویت آفت مگس مدیترانه‌ای به‌عنوان اصلی‌ترین عامل تهدید باغات پس از سال‌ها از غرب گلستان فراتر رفته و آرام آرام همه مناطق این استان را فرا بگیرد. در کنار این عوامل آگاهی و آموزش به کشاورزان از طریق جهاد کشاورزی استان امری مهم است. همچنین اعتبارات مورد نیاز برای تجهیز امکانات و تهیه اقلام ضروری از جمله سموم کشاورزی و ... به‌موقع تخصیص یابد تا در مبارزه با این نوع آفات دچار مشکل نشویم و میزان تولید محصولات در باغات کشور کاهش نیابد. چراکه دراین‌صورت علاوه‌بر زیانی که به معیشت کشاورزان وارد می‌شود شاهد کاهش صادرات محصولات باغی خواهیم بود که اثرات منفی دیگری از قبیل کاهش ارزآوری برای کشور را دربردارد.
منبع: ایرنا