از نیمه اردیبهشت ماه بود که خبر مسمومیت با قارچ در فضای رسانه‌ای مخابره شد. آمار عجیب مسمومین و متعاقب آن فوتی‌ها، زنگ هشدار اولیه را برای توجه به مباحث سلامت و بهداشتی با صدای بلند درآورد، اما آمار اعلامی (جدول و نمودار یک) هر روز حکایت از حقیقت تلخی داشت؛ «هشدارها» جدی گرفته نشد.
براساس اعلام دانشگاه‌های علوم‌پزشکی استان‌های درگیر با مسمومیت قارچ‌های خودرو از 19 اردیبهشت ماه تا 21 خرداد ماه، 1438 نفر مسموم به ثبت رسیده که از این تعداد 22 نفر فوت شده‌اند.
|
وضعیت
استان
|
مسمومین
|
فوتی
|
|
|
کرمانشاه
|
570
|
10
|
|
کردستان
|
222
|
3
|
|
لرستان
|
198
|
4
|
|
زنجان
|
158
|
0
|
|
آذربایجان غربی
|
117
|
2
|
|
آذربایجان شرقی
|
31
|
1
|
|
همدان
|
47
|
1
|
|
ایلام
|
40
|
0
|
|
فارس
|
13
|
0
|
|
کهگیلویه و بویر احمد
|
11
|
0
|
|
اردبیل
|
7
|
0
|
|
چهارمحال و بختیاری
|
4
|
0
|
|
قزوین
|
4
|
0
|
|
مرکزی
|
14
|
1
|
|
اصفهان
|
2
|
0
|
|
جمع کل
|
1438
|
22
|
با بررسی اخبار و صحبت‌های انجام گرفته با افراد مسموم یا خانواده‌های این افراد و همچنین اظهارنظر کارشناسان و متخصصین درگیر با این موضوع، نکات قابل توجهی مطرح می‌شود که شاید بتوان آن‌ها را هشداری برای بی‌توجهی به هشدارها دانست؛ از جمله:
بی‌اعتمادی به رسانه‌ها
طبق آنچه رسانه‌ها منتشر کرده‌اند، اغلب افراد درگیر با مسمومیت، هیچ‌یک از اخبار، هشدارها و اخطارهای رسانه‌ای را جدی نگرفته‌اند و نسبت به اظهارنظر متخصصین مبنی بر قابل شناسایی نبودن قارچ سمی از غیرسمی و مصرف قارچ‌های صرفا دارای تایید سلامت، بی‌تفاوت بوده‌اند.
باورهای غلط
اغلب افراد درگیر با مسمومیت قارچی اذعان داشته‌اند که هر ساله از قارچ‌های خود رو مصرف کرده‌اند و هیچ‌گاه با چنین مشکلی مواجه نبودهاند. برخی از این افراد به آموزه‌های کهن اشاره داشتند مبنی بر اینکه برای اطمینان از سمی بودن یا نبودن قارچ، آن را در شیر جوشانده و سپس اقدام به مصرف کرده‌اند. همچنین این باور که هر چه از طبیعت و به طور طبیعی حاصل می‌آید به جهت عدم دخالت انسان در رشد و نمو آن و مصرف انواع سموم و کودهای سنتی و صنعتی کشاورزی از سلامت و غنای غذایی بالاتری برخوردار است، عامل دیگری در مصرف قارچ‌های خودرو بوده است. این باور به قدری نگران‌کننده است که اعضای یک خانواده با مصرف قارچ‌های خودرویی که در باغچه حیاط منزلشان رشد کرده بود، دچار عوارض پس از مصرف و مسمومیت شده بودند.
ضعف علائم هشدار
برخی کارشناسان به نبود علائم و تابلوهای هشدار در مناطقی که رویشگاه انواع قارچ است، اشاره دارند. شاید بتوان این امر را عاملی بازدارنده تلقی کرد، اما روند شیوع مسمومیت از غرب کشور به سمت مرکز با وجود انتشار اخبار و هشدارها در رسانه‌های مختلف از عمق فاجعه و بی‌خبری مصرف‌کنندگان از خطرات مصرف قارچ‌های روییده در طبیعت دارد.
عدم آگاهی
در بهار سال‌جاری به واسطه بارش‌های فراوانی که در کشور داشته‌ایم، رشد قارچ‌های خود رو شدت بیشتری یافته است. از این رو، تاثیر تغییرات جوی و بارش بر املاح خاک و تاثیر آن بر بافت قارچ خالی از اغراق نیست.