نکاتی مهم در مورد فشارخون بالا

    فشارخون بالا عبارت‌ است‌ از افزایش‌ فشار وارده‌ از جریان‌ خون به‌ دیواره‌ رگ‌های‌ خونی‌. فشارخون‌ بالا گاهی‌ «کشنده‌ بی‌سر و صدا» نامیده‌ می‌شود زیرا تا مراحل‌ انتهایی‌ اکثرا هیچ‌ علامتی‌ ندارد.
    فشارخون‌ به‌طور طبیعی‌ در اثر استرس و فعالیت بدنی بالا می‌رود، اما فردی‌ که‌ دچار بیماری‌ فشارخون‌ بالا است‌، به‌ هنگام‌ استراحت‌ نیز فشارخونش‌ بالاتر از حد طبیعی‌ است.
    رژیم‌های نادرست غذایی، مصرف زیاد غذاهای چرب و پرنمک، بی‌تحرکی و زندگی ماشینی از جمله عوامل مستعدکننده برای ابتلا به بیماری پرفشاری خون است.
    فشارخون بالا به افزایش فشارخون سیستولی به بالاتر یا مساوی ۱۴۰ میلیمتر جیوه، فشارخون دیاستولی به بالاتر یا مساوی ۹۰ میلیمتر جیوه و یا یکی از هر دو اطلاق می‌شود .

عوامل خطر ایجاد فشارخون
o    نژاد: فشارخون در سیاه‌پوستان (۳۲٪) شایع‌تر از سفیدپوستان (۲۳ ٪) است.
o    میزان عوارض و مرگ‌ومیر هم در سیاه‌پوستان بیشتر است.
o    جنس مذکر
o    مصرف سیگار
o     افزایش سن
o     زمینه ارثی
o     چربی خون بالا
o    چاقی
o     بیماری‌های مزمن کلیوی
o     دیابت

اصول کلی در کاهش فشارخون و حملات قلبی عروقی به قرار زیر است:
o    کاهش وزن، اگر اضافه وزن دارید.
o    عدم مصرف الکل 
o     ورزش‌های هوازی ، ۳۰ تا ۴۵ دقیقه در اکثر روزهای هفته
o    کاهش مصرف سدیم روزانه به کمتر از 4تا 6 گرم در روز 
o     مصرف کافی پتاسیم حدود ۹۰ میلی مول در روز
o     عدم مصرف سیگار
o     کاهش میزان مصرف چربی‌های اشباع‌شده و کلسترول

نکاتی مهم در مورد فشارخون بالا :
    در ایران، تقریبا یک نفر از هر پنج نفر به فشارخون بالا مبتلا هستند.
     فشارخون کمتر یا مساوی 120/80 فشارخون طبیعی محسوب می‌شود.
     فشارخون بالا دلیل اصلی بروز بیماری‌های قلبی عروقی است.
     بیش از نیمی از سکته‌ها و بیماری‌های قلبی عروقی به‌دلیل فشارخون بالا هستند.
     فشارخون بالا ‌علت ایجاد سکته‌ها و حملات قلبی، بزرگترین علت مرگ در دنیاست.
     از هر 8 مرگ در دنیا یك مرگ مربوط به فشارخون بالا است.
     فشارخون بالا سومین عامل كشنده در دنیا است.
     فشارخون بالا در صورتی‌که کنترل نشود، به رگ‌های مغز، قلب، کلیه و چشم آسیب می‌رساند.
     فشارخون بالا، چاقی و اضافه وزن، فعالیت بدنی ناکافی، چربی خون بالا و اعتیاد، پنج عامل خطری هستند که بالاترین نسبت بار بیماری‌ها را تشکیل می‌دهند.
     در ایران از هر 10 نفر، 4 نفر كم تحرك، تقریبا 2 نفر سیگاری و حدود 3 نفر مبتلا به اضافه وزن هستند.
     با بالا رفتن سن افراد به دلیل كاهش عملكرد كلیه‌ها، ناتوانی در دفع نمك بدن، سفت‌شدگی دیواره رگ‌ها و افزایش وزن بدن، فشارخون افزایش می‌یابد.
     نیمی از جمعیت ایران بیش از میزان مورد نیاز خود غذا می‌خورند.
     در افراد 18 سال و بالاتر، فشارخونی که درحد 140/90 یا بیشتر باشد، فشارخون بالا محسوب می‌شود.
     در افراد مبتلا به بیماری قند یا بیماری مزمن کلیه، فشارخون مساوی و یا بیش از 130/80 فشارخون بالا محسوب می‌شود.
    در سنین بین 40 تا 70 سال، بالا رفتن فشارخون ماكزیمم (عدد بزرگتر) به اندازه 20 میلیمتر جیوه یا افزایش فشارخون مینیمم (عدد كوچكتر) به اندازه ده میلیمتر جیوه، فرد را 2 برابر بیشتر در معرض خطر عوارض ناشی از فشارخون بالا قرار می‌دهد.
    این یك باور نادرست است كه افزایش فشارخون با بالارفتن سن، یك امر طبیعی است.
     وجود فشارخون مینیمم (عدد دوم)(عدد كوچكتر) مساوی یا بالاتر از 90 علی‌رغم داشتن فشارخون ماكزیمم (عدد بزرگتر) طبیعی مثلا 120 ، فشارخون بالا محسوب می‌شود.
     بالا بودن به تنهایی هریك از عددهای ماكزیمم و مینیمم فشارخون، فشارخون بالا محسوب می‌شود.
     احتمال ابتلا به بیماری فشارخون در افرادی كه تا سن 55 سالگی فشارخون بالا نداشته‌اند خیلی زیاد است.
     افرادی كه فشارخون ماكزیمم (عدد بزر‌گتر آنها بین 120 تا 139 است یا فشارخون مینیمم (عدد كوچكتر) آنها بین 80 تا 89 است در معرض خطر ابتلا به فشارخون بالا هستند.
 

علائم فشارخون بالا چیست؟

    فشارخون فشارخون بالا یا پرفشاری خون، یک بیماری مزمن است که معمولا با چند علامت و گاهی هم بدون هیچ نشانه‌ای بروز می‌کند. 
    این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که فشارخون به صورت ناگهانی بالا می‌رود و وضعیتی به‌وجود می‌آورد که بیمار باید تحت مراقبت‌های فوری پزشکی قرار بگیرد.
    علائمی که معمولا به ندرت دیده می‌شوند شامل سرگیجه، سردرد و خونریزی بینی هستند.
    علائم فشارخون بالا عموما محدود هستند و گاهی هیچ نشانه‌ای از این بیماری در فرد دیده نمی‌شود. 
    خیلی از افراد بدون آن‌که اطلاعی از آن داشته باشند، سال‌ها دچار این بیماری هستند. 
    درحقیقت، فشارخون بالا اگر کنترل نشود، به سرخرگ‌ها آسیب می‌رساند و همچنین عاملی خطرناک برای بروز سکته قلبی و مغزی و بیماری‌های قلبی و عروقی است.
    فشارخون بالا معمولا شرایطی حاد و مزمن است.
     دو دسته‌بندی اصلی در فشارخون بالا وجود دارند: پرفشاری خون ثانویه و پرفشاری خون اولیه
    پرفشاری خون ثانویه به‌دلیل وجود یک بیماری دیگر اتفاق می‌افتد.
    پرفشاری خون اولیه، فشارخون بالایی است که از بیماری دیگری نشأت نگرفته و به مرور زمان به وجود می‌آید. دلیل عمده در این نوع فشارخون عوامل ارثی هستند.
    معمولا تنها راه تشخیص این بیماری، آزمایش خون است.

علائم نادر در پرفشاری خون
    خیلی به ندرت پیش می‌آید افرادی که فشارخون بالا دارند این علائم را داشته باشند:
    سردرد خفیف
    سرگیجه‌های ناگهانی
    خون‌ریزی مداوم بینی

علائم اورژانسی فشارخون بالا
    معمولا علائم زمانی دیده می‌شوند که فشارخون به صورت ناگهانی و به شدت افزایش پیدا می‌کند. به این موقعیت «بحران پرفشاری خون» گفته می‌شود.

بحران پرفشاری خون که معمولا به دلیل پرفشاری خون ثانویه رخ می‌دهد، زمانی اتفاق می‌افتد که فشارخون سیستولی (عدد اول) ۱۸۰ به بالا و دیاستولی (عدد دوم) ۱۱۰ به بالا باشد.
o    اگر خودتان فشارخون‌تان را اندازه گرفته‌اید و این اعداد را بر روی فشار‌سنج دیده‌اید،
o    ابتدا چند دقیقه صبر کنید و بعد دوباره فشارتان را اندازه بگیرید تا مطمئن شوید که عدد مشاهده شده‌ اول درست بوده است.
o     بعد از اینکه چند دقیقه صبر کردید، اگر عدد مشاهده شده‌ دوم فشارخون‌تان، هنوز هم بیشتر از ۱۸۰ است، منتظر کاهش فشارخون نباشید و در اسرع وقت خودتان را به مرکز اورژانس برسانید. 

o    دیگر علائم بحران پرفشاری خون شامل موارد زیر هستند:
•    سردرد شدید
•    اضطراب شدید
•    تنگی نفس
•    خونریزی بینی
به این حالت فوریت پرفشاری خون گفته می‌شود و می‌تواند باعث بروز عوارض جدی از جمله تجمع مایعات در ریه‌ها، تورم مغزی، پارگی سرخرگ اصلی قلب، سکته مغزی و در زنان باردار بروز تشنج شود.